Hoe overleef ik het kerstdiner?

Met heldere bouillon, een stukje taai vlees (of vis) en een ijskoud dessert

Kerstdiner met je (schoon)familie…. Lekker genieten of een paar keer slikken? Gevulde eieren eten of op eieren lopen? Een extra wijntje als verdoving of juist vooral geen alcohol? Familie en vis blijven 3 dagen fris, zegt het spreekwoord. Maar wat is de houdbaarheid tijdens het kerstdiner?

De verwachtingen zijn hoog, je zit op elkaar lip en van tafel lopen, is al gauw onbeleefd. De makkelijkste oplossing is je afmelden voor het diner. Laat je op je werk inroosteren voor beide kerstdagen of biedt collega’s aan om een dienst over te nemen. Laat je familie weten dat je “helaas” moet werken. Een ziekte veinzen kan natuurlijk ook. Als vermijden echter geen oplossing is, dan volgen hier 3 tips om het kerstdiner verteerbaar te maken.

Tip 1
Houd het vloeibaar

Je start het kerstdiner met een heldere groentebouillon met een niet al te uitgesproken smaak. Zonder dat het flauw wordt. Houd maggi achter de hand. Ga voor de grote gemene deler en maak desnoods iets anders voor de echt moeilijke eters. Met allergieën, ideologieën en andere smaakvoorkeuren houd je bij voorbaat zoveel mogelijk rekening. Je verdiepen in de ander en rekening houden met de ander is altijd een goed uitgangspunt, maar essentieel tijdens het kerstdiner.

Bereid niet alleen het menu voor, maar ook de conversatie tijdens het diner.
Er is niets mis met een goede ruzie of een principiële discussie, maar bij voorkeur in een één-op-één setting met de mogelijkheid van een escape. Bij het kerstdiner dienen controversiële onderwerpen – waaronder principiële keuzes ten aanzien van voedsel – te allen tijde vermeden te worden.

Houd het gesprek luchtig en vloeibaar. Snijd onderwerpen aan waar iedereen aan kan deelnemen en niemand wordt buiten gesloten. Praten over een gemeenschappelijk vijand kan heel verbindend werken, mits de emoties ten aanzien van dit onderwerp niet te groot en te persoonlijk zijn.

Is de hele familie bijvoorbeeld anti-Trump dan zijn de twitterberichten van Trump een geschikt onderwerp voor gezamenlijk vermaak en/of verbazing. Check of de nieuwe vriend van je nichtje niet toeval een groot Trump-fan is, want dan plaats je dit onderwerp op de lijst met verboden vruchten.

Zorg dat je een lijst met geschikte gespreksonderwerpen achter de hand hebt voor ongemakkelijke stiltes en voor dreigende escalaties. Deel deze lijst van onderwerpen ook met één of twee bondgenoten in de (schoon)familie, zodat het gesprek ook niet uit de hand loopt als jij net in de keuken het vlees flink staat door te bakken. Er moet wel gekauwd worden.

Tip 2
Kauwen en je mond houwe

Het hoofdgerecht is opgediend en daarmee breekt de verdiepende fase van de conversatie aan.
Stel een open vraag over een niet-beladen onderwerp, neem een ferme hap van het doorgebakken hoofdgerecht en kauw zorgvuldig. Geschikte open vragen beginnen met ‘Hoe’ of ‘Wat’. Vermijd ‘Waarom’- vragen. In ‘Waarom’-vragen kan al gauw een verwijt doorklinken of gehoord worden.
Met volle mond wordt niet gesproken dus je luistert en/of oefent met luisteren. Houd oogcontact en knik af en toe begrijpend of instemmend. (Zorg ondertussen dat je tijdig doorslikt en niet stikt). Neem na het slikken direct de volgende hap, zodat je niet de kans krijgt om te reageren.

Lukt het je om te luisteren dan kun je door naar de volgende fase: empathisch luisteren. In deze fase kan een open vraag gesteld worden over een beladen onderwerp, zoals werkloosheid, medische aandoeningen en andere vormen van controle- en statusverlies. Dit is een spannende fase, waar goede voorbereiding vereist is. Het begrijpend en instemmend knikken bereid je uit met opmerkingen tussen de happen door. Wat is nu een geschikte reactie op een verhaal over verlies? Welke reacties zullen zeer waarschijnlijk niet goed vallen?
Wat je niet moet doen:
– de situatie veroordelen;
– de verteller veroordelen;
– een schuldige aanwijzen;
– het probleem oplossen;
– het verlies bagatelliseren;
– het verlies negeren.
Wat je wel kunt doen, is empathie tonen door:
– stil te staan bij hoe het voor de verteller is;
– te reflecteren op hoe het voor de verteller moet zijn of voelen;
– of aan te geven dat je niet weet wat je moet zeggen, omdat het verhaal je raakt.

Tip 3
Keep it cool

Tijd voor het ijskoude dessert. Je leeft nog omdat je heel veel aandacht hebt besteed aan de gesprekspartners om je heen. Misschien hebt je gemerkt dat je uit oprechte nieuwsgierigheid persoonlijke vragen kunt stellen en dat er een interessant gesprek uit kan voort komen. Als je de ander oprechte aandacht hebt gegeven, dan zul je zeer waarschijnlijk aandacht en vragen terug krijgen. Zo niet, dan ben je voorbereid voor de volgende Kerst.

Komt er wel een vraag terug en je voelt ook de oprechte belangstelling van de ander, dan kies je zelf een geschikt gespreksonderwerp, meer of minder persoonlijk. Het einde van de avond nadert en er is mogelijk al de nodige alcohol geconsumeerd, dus houd de tong nog even koel.

Merry Christmas

P.S. Lukt het met deze basale tips niet om het kerstdiner met familie gezellig te houden, omdat je familieleden te lastig en/of te conflictueus zijn, schrijf je dan in voor de training ‘Hoe ga ik om met lastige mensen’ of de training ‘Hoe ga ik om met een conflict’.

P.S. Lukt het met deze basale tips niet om het kerstdiner met familie gezellig te houden, omdat je familieleden te lastig en/of te conflictueus zijn, schrijf je dan in voor de training: